± 1848, Vaste goederen te Ommerschans

Drents Archief, toegang 0186 invnr 1292 is een paar vel met het opschrift ‘Vaste goederen te Ommerschans’. Gezien het feit dat de protestantse kerk er op staat zal het ergens rond 1848 gemaakt zijn. Bij elk pand staat de waarde ervan, wat een indruk geeft over de grootte. De nummering is een beetje slordig, verder is het wel interessant:

 

1. Het hoofdgebouw, zijnde een gesticht voor meer dan 2000 bedelaars; bestaande uit beneden- en boven woonzalen, magazijnen, werkplaatsen, een winkel, een kantoor en woningen voor ambtenaren, met twee afzonderlijke gebouwen op het plein, als een aan de mannenkant, mede met beneden- en eene bovenwoonzaal, korenzolder en woning des opzieners; en een, aan de vrouwenzijde, tot verschillende fabrijkwerkzaamheden, met een kantoor voor den fabrijkbaas; benevens nog een afzonderlijk staand coffijhuisje en een touwslagersloots, beide op het vrouwen-plein; een en ander ter waarde van ƒ45,000

2. De woning van den Adjunkt-Direkteur, op een wal, met eene afzonderlijke schuur…  ƒ2000

3. Het hospitaal, met apotheek, keuken en woning voor den opziener, en een afzonderlijk staand lijkenhuisje, ten Zuid Oosten van het Gesticht, binnen de 2e gracht… ƒ4000

4. De school, tevens dienende voor de RK Eeredienst, met eene woning voor de Geestelijke en een afzonderlijk schuurtje, ten Zuiden van het Gesticht … ƒ4000

7. Een gebouw waarin tien strafkolonistenwoningen, met één keuken en de woning des opzieners, tevens schoolonderwijzer; staande op den wal, achter of ten zuiden van het Gesticht … ƒ2200

8. Het Waschhuis, met de woning voor de Waschvrouw, ten Zuid Westen van het Gesticht … ƒ700

9. De Broodbakkerij, plaats voor de aardappelen en een koren- en volmolen, paardenstal, broodmagazijn en korenzolder, benevens eene afzonderlijke slechts van boven gedekte loots, ter berging van brandhout … ƒ2200

10. Een gebouw met zes kamer, tot 5 woningen voor veteranenhuisgezinnen, den brigadier-veldwachter en den klompenmakersbaas … ƒ1400

11. Vier kelders, nog van het oude fort, aan de 4 flanken buiten het gesticht, waarvan 2 tot provoost en de andere tot bergplaatsen van den magazijnmeester en den winkelier dienen … ƒ600

12. De woning van den broodbakker, staande buiten de 2e gracht, ten Noord Oosten van het Gesticht … ƒ550

13. De woning van den Geneesheer, ten Zuid Oosten van het Gesticht buiten den gracht … ƒ1000

14. De woning van den smid, ten Noord Westen van het Gesticht … ƒ550

15. De woning van den timmermansbaas, met eene daaraan gebouwde timmerloots, ten Noord Westen van het Gesticht … ƒ800

16. De wagenmakerij, en kuiperij, met eene in de nabijheid staande loots voor materialen … ƒ400

17. De Protestantse kerk, met consistoriekamer, gebouwd van 1846 tot 1847 van daartoe door het gouvernement verkregene gelden … pro memorie

18. De woning van den predikant, met daaraan gebouwd schuur en stallen, nevens den kerk aan de hoofdweg naar het Gesticht … ƒ2000