Na een half jaar bedelaarskolonie stelt de Maatschappij van Weldadigheid vast dat iedereen invaliden binnensmokkelt. Dat Is Niet De Bedoeling!!
Men wendt zich 29 maart 1823 boos tot de minister van binnenlandse zaken met een brief die wordt vermeld in De bedelaarskolonie blz 146-147. Hier de volledige tekst, Drents Archief, toegang 0186, invnr 354:

————————————

No 102/3
’s Grav 29 maart 1823

H.E.G. Heer!

Wij hebben de eer Uwe Exc hier nevens te doen toekomen, kopie van eenen van de doctor in het Bedelaars Etablissement aan de Ommerschans ingekomen staat, bevattende een getal van 57 personen, welke bij, of eenigen tijd na derzelver aankomst, zijn bevonden geheel en al ongeschikt te zijn tot den arbeid, uit hoofde der ligchaamsgebreken en ongeneeslijke kwalen, welke op dezen staat zijn vermeld.

Naar aanleidings van artikel 19 des kontrakts, moeten wij alzoo de vrijheid nemen Euw Exc te vragen, hoedanig wij met deze invalide personen, welke blijkens den bijgaanden staat zoo wel behooren tot degenen, welke uit de gestichten zijn opgezonden, als welke door de respektieve Heeren Gouverneurs in hunne provincie, zijn opgevat, en van daar overgebragt, thans moeten handelen; en bepaaldelijk, op welke wijs en werwaards dezelve moeten worden teruggezonden?

Daar wij niet vóórondersteld hadden, dat er onder de opgezonden wordende personen, zoodanig een aanzienlijk getal tot den arbeid ongeschikt zouden zijn bevonden, hadden wij tot hiertoe nog dien maatregel niet ter hand genomen, waartoe wij thans gemeend hebben te moeten overgaan, van namelijk zoo veel mogelijk de invaliden of tot de arbeid ongeschikten, dadelijk aan het Etablissement aftewijzen, waardoor derzelver terugvoering door hunne kondukteurs naar de gestichten, waaruit zij gezonden zijn, of derzelver overbrenging naar eenig daartoe van Gouvernementswege aangewezen gesticht, aanmerkelijk zal gefaciliteerd worden.

Wij hebben de eer… enzovoort.

—————

De bij de brief gevoegde lijst is op 18 maart 1823 door adjunctdirecteur Hoff en ‘chirurgijn’ Lipholt opgemaakt en toen van de Ommerschans naar directeur Visser in Frederiksoord gestuurd en door laatstgenoemde naar Den Haag. De kop luidt:

Nominatieve Staat der Bedelaars in het Gestigt te Ommerschans, welke door hoge ouderdom, gebreeken, als anderzints, niet tot den veld- of eenige anderen arbeid bekwaam zijn.

In de eerste kolom staan de Namen der Gestigten of plaats vanwaar opgezonden, in de tweede staat het Doorlopend nummer der controle, oftewel het bedelaars hoofdelijk nummer. In de derde kolom de Namen & toenamen, in de vierde de Ouderdom, en in de vijfde de Aard der kwalen.
Hieronder heb ik het iets anders gedaan en de plaatsen van herkomst een aparte regel gegeven. De volgorde is verder gelijk, dus bedelaarsnummer, naam, leeftijd, kwaal. Op een gegeven moment wordt de aanduiding zonder kragten voor den arbeid door hunne hooge jaren met grote haken aan een heleboel personen tegelijk toegekend, dat heb ik vervangen door ‘idem’.

Delft
2 – Alida van Lith, –, onherstelbaar ligchaamsgebrek
Gesticht van Namen
21 – Pierre Joseph Bouvier, 55, ongeneeslijke borstkwaal
Gesticht van Hoorn
25 – Trijntje Cornelis Benjamins, 36, zinneloos
107 – Frederik Zwarts, 31, blind
116 – Jan van den Bosch, 21, idem
129 – Andries Brijl, 24, vallende ziekte
Gesticht van Mons
145 – Catharina Meurin, 56, kragteloos
146 – Marie Joseph Fidegler, 47, idem
Gesticht van Brussel
157 – Lambert Surton, 47, verval van kragten
158 – David Noeder, 55, idem
162 – Charles Joseph Bernard, 52, geestropieerd
164 – André de Bruin, 54, onbekwaam tot den arbeid
165 – Jan Baptist Albrecht, 69, idem
166 – Jan Prevenier, 68, idem
169 – Jan de Vadder, 65, idem
175 – Charles Vincent, 54, geestropieerd
178 – Nicolaas Verbeijst, 65, onbekwaam tot den arbeid
179 – Sebastian Bouquet, 67, idem
184 – Jacques Clarin, 62, idem
188 – Pierre Reymenants, 44, geestropieerd en incorrigabel luijaard
193 – Nicolas de Haiy, 26, ongeneeslijke fistuleuze kwalen
204 – Maria van den Opstal, 52, buiten staat tot den arbeid
205 – Marie-Anna Garie, 49, kragteloos
206 – Therese Eleonora Roberta Milard, 61, id
208 – Elisabeth de Meester, 52, id
212 – Jeanne Politesse, 50, id
214 – Marie Michaux, 45, buiten staat tot arbeid
219 – Maria Lonagije, 54, ongeschikt tot den arbeid
232 – Anne-Marie Dupré, 54, ongeschikt tot den arbeid
235 – Marie Therese Sente, 68 of 55, ongeschikt tot den arbeid
236 – Marie Thérèse Rayé, 53, ongeschikt tot den arbeid
Gesticht van Brugge
294 – Johannes Blomme, 56, ongeschikt tot den arbeid
298 – Petrus de Zure, 47, zinneloos
299 – Adrianus Abeele, 52 jaar, kragteloos
305 – Anne Gheijlens, 58, kragteloos
310 – Marie Gouwie, 44, buiten staat tot den arbeid
Werkhuis Den Haag
314 – Hendrik Leijdenroth, 46, ongeneeslijke kwaal
Gesticht Mons
372 – Isabella Purie, 62, zonder kragten voor den arbeid door hunne hooge jaren
374 – Maria Joseph Mink, 60, idem
376 – Therese Morreau, 55, idem
382 – Annastre Tilleux, 57, idem
383 – Marie Joseph Dodart, 53, idem
Gouverneur Groningen
399 – Geertje Geerts, 60, idem
402 – Jan Bruins, 64, idem
403 – Wolter Wolters, 62, idem
417 – Klaas Veerzema, 62, idem
418 – Aukje van der Veen, huisvrouw van Verzema
419 – Trijntje van der Veen, dochter van Verzema
420 – Hendrik Strijman, 45, geestropieerd
Gouverneur Utrecht
437 – Migchiel van Eck, 57, gebrekkelijk
Amsterdam
445 – Anna Elisabeth Kels, 49, zwak
449 – Jacob Gabriel Manché, dubbeld zwaar gebroken, ongeschikt voor den arbeid
450 – Jan Frederik Siewers, misvormde stijve armen & handen, onbekwaam voor eenig werk
452 – Johannes Hendrik Kellerman, 64, kragteloos
453 – Maria Guindt, huisvrouw van Kellerman
454 – Johannes Hendrik Kellermans, dochter van Kellerman
470 – Peter Vermijlen, 19, door fistuleuze gebreken stijve armen
Gouverneur Utrecht
512 – Bertrand Dubois, dubbeld gebroken & onbekwaam tot den arbeid