Klaas ten Broek is vanaf september 1825 tot begin 1829 spinbaas op de Ommerschans.

Klaas ten Broek komt uit Harderwijk en werkt sinds 25 oktober 1821 in de vrije koloniën als spinbaas. Hij oogst daar veel lof, directeur Visser spreekt van ‘de bijzondere bekwaamheid in zijn vak van den spinbaas ten Broeke’.
April 1825 moet hij het spingebeuren in Veenhuizen-2 in gereedheid gaan brengen, maar vervolgens wordt hij richting Ommerschans gestuurd:

—

10 september 1825: Nota van door de leden der Perm Komm in de koloniën gemaakte bepalingen en genomene besluiten, nader gearresteerd den 16 sept 1825, zie not: van dien dag, nr 21 (Drents Archief, toegang 0186, invnr 961):

Den onderdirecteur der fabriek Ten Broeke, bij het 2e etablissement te Veenhuizen, overteplaatsen in deszelfs tegenwoordige rang en tractement naar de Ommerschans.

—

Hij wordt vermeld op folio 17 van het personeelsregister 1828-1834 (Drents Archief, toegang 0186, invnr 997). Volgens die inschrijving is hij geboren op 22 mei 1791 en is zijn geloofsovertuiging ‘hervormd’. Hij verdient f 9,61 per week oftewel 500 gulden per jaar.

—

Klaas ten Broek is getrouwd met Johanna van Alem, geboren op 29-05-1792.

Ze hebben vier kinderen:
– Reijertje ten Broek, geboren op 15-05-1817
– Meindert ten Broek, geboren op 23-08-1819
– Wouter ten Broek, geboren op 19-06-1820
– Harmijntje P. ten Broek, geboren op 11-08-1823

—

Maar vier jaar later gaat er iets ernstig fout. Op 17 januari 1829 volgt het ‘Besluit, houdende het ontslag van den Onderdirekteur voor den fabr. mat. arbeid Klaas ten Broek aan de Ommerschans; van den 17 january N1′

De Permanente Kommissie der Maatschappij van Weldadigheid,
Overwegende het verregaand pligtverzuim van den onder-direkteur voor den fabriekmatigen arbeid aan den Ommerschans Klaas ten Broek, die zich niet ontzien heeft van de kolonisten voor eigen rekening te laten werken en alzoo de Maatschappij te kort te doen;
Overwegende, dat zulke verkeerdheden niet kunnen worden geduld, maar ook tot een voorbeeld voor anderen, behooren te worden gestraft;
Gelet op het rapport van den Direkteur der kolonien;
Besluit:
Klaas ten Broek wordt met den 1e Maart aanstaande uit de dienst der Maatschappij ontslagen.
Afschrift hiervan zal worden uitgereikt aan den Direkteru der kolonien tot informatie en narigt, en om daarvan den belanghebbende te doen kennis dragen.
Aldus gearresteerd door de Perm. Komm. van Weld. te ’s Gravenhage den 17 January 1829.
(Drents Archief, toegang 0186, invnr 961, mapje 1829)

—

Hij wordt opgevolgd door zijn broer Gerardus, die hem eerst al in de vrije koloniën had opgevolgd:

Besluit, houdende overplaatsing van den fabrieksbaas G. ten Broek van de gewone kolonien naar de Ommerschans, en diens voorloopige vervanging; van den 25 february 1829, N1

De Perm. Komm. der Maats. van Weld., overwegende, dat nog onvervuld is de post van fabrieksbaas aan de Ommerschans, door het ontslag van Klaas ten Broek opengekomen;
Overwegende, dat de fabrieksbaas Gerhardus ten Broek van de gewone kolonien, zoo door zijne aandendag gelegde bekwaamheid als betoonde ijver en goed gedrag hare goedkeuring en tevredenheid over zijne dienst ten volle heeft verworven en zich zijne bevordering heeft waardig gemaakt,
(…)
Besluit:
Art. 1
De fabrieksbaas van kolonie No 2 Gerhardus ten Broek wordt bevorderd en overgeplaatst naar de Ommerschans, om te vervangen, zijne uit de dienst der Maatschappij ontslagen broeder Klaas ten Broek; en aan hem hetzelfde traktement van vijf honderd gulden ’s jaars toegelegd.
(Drents Archief, toegang 0186, invnr 961, mapje 1829)